საქართველოს შავი ზღვის სანაპირო ზონაში მცურავი მყარი ნარჩენების გავრცელების რიცხვითი გამოკვლევა
Main Article Content
ანოტაცია
წარმოდგენილია საქართველოს შავი ზღვის სანაპირო წყლებში მცურავი საზღვაო ნარჩენების განაწილების რიცხვითი მოდელირება ზღვის ნარჩენების მონიტორინგის მონაცემების გამოყენებით. მონიტორინგი განხორციელდა ფოთისა და ბათუმის სანაპირო წყლებში 2019 წლის სექტემბერში ევროკავშირის პროექტის RedMarLitter-ის ფარგლებში. მცურავი საზღვაო ნარჩენების მოდელირებისათვის გამოყენებულია 2D არასტაციონარული ადვექციურ-დიფუზიური მოდელი, რომელიც შეწყვილებულია ი.ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გეოფიზიკის ინსტიტუტის შავი ზღვის დინამიკის რეგიონალურ მოდელთან (RM-IG). RM-IG არის შავი ზღვის განაპირა აღმოსავლეთი ნაწილის რეგიონული პროგნოზული სისტემის ბირთვი და ეფუძნება ოკეანის ჰიდროთერმოდინამიკის განტოლებათა სრულ სისტემას, რომელიც დაწერილია დეკარტის კოორდინატთა სისტემაში. მოდელირების შედეგებმა აჩვენა ადექციური და დიფუზიური პროცესების მნიშვნელოვანი როლი მცურავი მყარი ნარჩენების სივრცით-დროით განაწილებაში.
Article Details
წყაროები
Iniguez L. S., FischerD. W. Quantification and classification of marine litter on the municipal beach of Ensenada, Baja California, Mexico. Marine Pollution Bulletin, 2003, 46, pp. 132-138.
Aliani S., Griffa A., Molcard A. Floating debris in the Ligurian Sea, north-western Mediterranean. Marine Pollution Bulletin. 2003, 46, pp.1142-1149.
Pham C. K., Ramires-Llodre E., Alt C. H. S., Amaro T., Bergmann M. et al. Marine litter distribution and density in European seas from the shelves to deep basins. PLoS ONE 9(4): e95839. 2014, pp.1-23, https://doi:10.1371/journal.pone.0095839.
Ioakeimidis C., Zeri C., Kaberi H., Galatchi M., Antoniodis K., Streftaris M., Galgani F., Papathanassiou E., Papatheodorou G., A comparative study of marine litter on the seafloor of coastal areas in the Eastern Mediterranean and Black Seas. Marine Pollution Bulletin. 2014, 89, pp. 296-304.
Golumbeanu M., Nenciu M., Galatchi M., Belchior B. Marine litter watch app as a tool for ecological education and awareness raising along the Romanian Black Sea coast. J. Environ. Prot. Ecol., 2017, 18 (1), pp. 348-362.
Machitadze N., Gelashvili N., Gvakharia V., Bilashvili K., Trapaidze V., Gaprindashvili N., Maghlakelidze A. Monitoring of beach, marine and riverine floating litter within Georgian Black Sea coastal area. Journal of Environmental Protection and Ecology. 2018, 19(2), pp. 583-591.
Machitadze N., Bilashvili K., Gvakharia V., Gelashvili N., Kuzanova I., Trapaidze V. Analysis of the Monitoring of the Beach Litter in the Georgia. In: Marine Litter in the Black Sea (Eds U. Aytan, M. Pogojeva, A. Simeonova). Istanbul, Turkey, Publication No: 56, 2020, pp. 37-48.
Machitadze N., Bilashvili K., Gonzalez-Fernandez D., Gvakharia V., Gelashvili N., Kuzanova I.,Trapaidze V. Results of the Monitoring of the Marine and Riverine Floating Macro Litter in the Black Sea, Georgia. In: Marine Litter in the Black Sea (Eds U. Aytan, M. Pogojeva, A. Simeonova). Istanbul, Turkey, Publication No: 56, 2020, pp. 171-182.
Gonzalez-Fernandez D., Pogojeva M., Hanke G. et al.: Anthropogenic Litter Input through Rivers in the Black Sea. In: Marine Litter in the Black Sea (Eds U. Ayt an, M. Pogojeva, A.Simeonova). Istanbul, Turkey, Publication No:56, 2020, pp.183-191.
Potemra J. Numerical modeling with application to tracking marine debris. Marine Pollution Bulletin. 2012, 65, pp. 42-50.
Lebreton L. C. M., Greer S.D., Borrero J. C. Numerical modeling of floating debris in the world’s oceans. Marine Pollution Bulletin, 2012, 64, pp. 653-661.
Lebreton L. C. M., Borrero J. C. Modeling the transport and accumulation floating debris generated by the 11 March 2011 Tohoku tsunami. Marine Pollution Bulletin. 2013, 66, pp. 53-58.
Neumann D., Callies U., Matthies M. Marine litter ensemble transport simulations in the southern North Sea. Marine Pollution Bulletin 2014, 86, pp. 219-226.
Critchell K., Grech A., Schlaefer J., Andutta F. P., Lambrechts J., Wolanski E., Hamann M. Modeling the rate of marine debris along a complex shoreline: lessons from the Great Barrier Reef., Estuarine, Coastal and Shelf Science. 2015, 167, pp.414-426.
Critchell K., Lambrechts J. Modeling accumulation of marine plastics in the coastal zone; what are the dominant physical processes? Estuarine, Coastal and Shelf Science, 2016, 171, pp. 111-122
Hardesty B. D., Harari J., Atsuhiko I., Lebreton L., Maximenko N., Potemra J., van Sebille, Vethaak A. D., Wilcox C. Using Numerical Model Simulations to Improve the Understanding of Micro-plastic Distribution and Pathways in the Marine Environment. Front. Mar. Sci. 2017, v.4, pp.1-9. DOI: 10.3389/fmars.2017.00030, www.frontiersin.org .
Ourmieres Y., Mansui J., Molcard A., Galgani F., Poitou I. The boundary current role on the transport and stranding of floating marine litter: The French Riviera case. Continental Shelf Research. 2018, 155, pp.11-20.
Shchekinova E.Y, Kumkar Y. Modeling of small sea floaters in the Central Mediterranean Sea: Seasonality of At-Sea distributions. Oceanography and Fisheries. Open access Journal. 2018, 7(4), DOI: 10.19080/OFOAJ.2018.07.555719 .
Kordzadze A., Demetrashvili D. Operational forecast of hydrophysical fields in the Georgian Black Sea coastal zone within the ECOOP. Ocean Science, 2011, 7, pp. 793-803. www.ocean-sci.net/7/793/2011/.
Kordzadze A., Demetrashvili D. Coastal forecasting system for the easternmost part of the Black Sea. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 2012, 12, pp.471-477, www.trjfas.org.
Kordzadze A., Demetrashvili D., Kukhalashvili V. The easternmost Black Sea regional forecasting system. Proceed. of the 12th Intern. Conference on the Mediterranean Coastal Environment-MEDCOAST 2015, 6-10 October 2015, Varna, Bulgaria, 2015, pp.769-780.
Kordzadze A., Demetrashvili D. Operational forecasting for the eastern Black Sea. Proceed. of the 13th Intern. MEDCOAST Congress on coastal and Marine Sciences, Engineering, Management and Conservation (editor E. Ozhan). MEDCOAST 17, 31 October – 04 November 2017, Mellieha, Malta. 2017, vol. 2, pp. 1215-1224.
Demetrashvili D., Kukhalashvili V. High-resolving modeling and forecast of regional dynamic and transport processes in the easternmost Black Sea basin. Proceed. of the Intern. Conference on Geosciences, 26-29 March, 2019, Athens, Greece. 2019, book 3, vol.1, pp. 99-107, DOI 10.32008/GEOLINKS2019/B3/V1.
Korotaev G. K., Oguz T., Dorofeyev V. L., Demyshev S. G., Kubryakov A. I., Ratner Yu. B. Development of Black Sea nowcasting and forecasting system. Ocean Science. 2011, 7, pp. 629-649. doi: 10.5194/os-7-629-2011/.
Kubryakov A. I., Korotaev G. K., Dorofeev V. L., Ratner Y. B., Palazov A., Valchev N., Malciu V., Matescu R., Oguz T. Black Sea Coastal forecasting system. Ocean Science, 2012, 8, pp.183-196.
Korotaev G. K., Eremeev V. N. Introduction to operative Oceanography of the Black Sea. NPC “EKOCI-Gidrofizika”, Sevastopol, Ukraine, 2006, 382 pp (in Russian).
Kordzadze A. A., Demetrashvili D. I. Surmava A. A. Numerical modeling of hydrophysical fields of the Black Sea under the conditions of alternation of atmospheric circulation processes. Izvestiya, Atmospheric and Oceanic Physics, 2008, 44 (2), pp. 213-224. DOI: 10.1134/S0001433808020096.
Marchuk G. I. Numerical solution of problems of atmospheric and oceanic dynamics. Gidrometeoizdat, Leningrad, USSR, 1974, 303 p (in Russian).
Marchuk G. I. Mathematical modeling in the environment problem. Nauka, Moscow, USSR, (in Russian).
Zilitinkevich S. S., Monin A. S. Turbulence in dynamic models of the atmosphere. Nauka, Leningrad, USSR, 41pp (in Russian).
Kordzadze A. A., Demetrashvili D. I. Short-range forecast of hydrophysical fields in the eastern part of the Black Sea. Izvestiya, Atmospheric and Oceanic Physics, 2013, 49 (6), pp.674-685.
Demetrashvili D., Kukhalashvili V., Surmava A., Kvaratskhelia D. Modeling of variability of the regional dynamic processes developed during 2017-2019 in the easternmost part of the Black Sea. Proceed. of the Intern. Conference on Geosciences, 23-25 March, 2020, Plovdiv, Bulgaria. 2020, book 2, vol.2, pp. 111-120. https://doi.org/10.32008/GEOLINKS2020/B2/V2/10.