სტრუქტურირებული მონაცემების გამოყენება გვალვის შეფასებისთვის საქართველოში
Article Sidebar
Main Article Content
ანოტაცია
საქართველოში გვალვა ხშირი მოვლენაა. SPI და SPEI გვალვის ინდექსები გამოთვლილია გვალვის სიხშირისა და ინტენსივობის გასაანალიზებლად საქართველოს ტერიტორიაზე 1991-2020 წლებში. ჰიდრომეტეოროლოგიური დაკვირვების ქსელის სტრუქტურირებული მონაცემები გამოყენებულია შემდეგი სტატისტიკური პარამეტრების გამოსათვლელად: პირსონის კორელაცია, საშუალო გადახრა და აბსოლუტური გადახრა, როგორც მთელი პერიოდისთვის, ასევე თვეების განმავლობაში. პროგრამები R და R-instat გამოიყენება ამ პარამეტრების გამოსათვლელად და ვიზუალიზაციისთვის. კორელაციის კოეფიციენტი კარგად შეესაბამება ყველა შემთხვევისთვის, ხოლო აბსოლუტური გადახრა აჩვენებს მონაცემთა გაფანტვას, რაც დაკავშირებული უნდა იყოს როგორც საქართველოს კომპლექსურ რელიეფთან, ასევე მონაცემთა სერიების ჰეტეროგენურობასთან. კვლევა მნიშვნელოვანია კლიმატის ცვლილების შეფასებისთვის, ჰიდრომეტეოროლოგიური კატასტროფების ადრეული გაფრთხილების სისტემისთვის, რადგან საქართველოს ტერიტორია ამ მოვლენის საფრთხის ქვეშ იმყოფება.
Article Details
წყაროები
Blair G.S., Henrys P., Leeson A., Watkins J., Eastoe E., Jarvis S., Young P.J. Data Science of the Natural Environment: A Research Roadmap. Frontiers in Environmental Science. www.frontiersin.org. Volume 7, 2019. doi: 10.3389/fenvs.2019.00121
Chirakadze G.I. Drought, Dry Period over Caucasus. Hydrometizdat, Leningrad, 1980.
Papinashvili L. Drought in Georgia. Transactions of the Institute of Hydrometeorology, v. 107, Tbilisi, Georgia, 2002, pp. 28-33.
Janelidze Z. On some Reasons of Desertification and Climate Aridization of Iori Valley. Transactions of the Institute of Hydrometeorology, v. 115, Tbilisi, Georgia, 2008, pp. 51-56.
Tatishvili M., Elizbarashvili E., Meskhia R., Elizbarashvili Sh. Natural Hydrometeorological Disasters, Their Causes and Prevention Measures. The Macrotheme Review. A Multidisciplinary Journal of Global Macro Trends, 148-154, A Macrotheme Capital Management, LLC Academic Publication, ISSN 1848-4735, v. 2, Iss. 1, Winter (January), 2013.
Tatishvili M., Bolashvili N., Palavandishvili A. Impact of Short-Term Geomagnetic Activity on Meteorological Parameters Variability on the Middle Latituge Region. Georgian Geographical Journal, v.2 (1), 2022, pp. 45-50, https://journals.4science.ge/index.php/GGJ/article/view/756/791
Copernicus European Drought Observatory (EDO): https://edo.jrc.ec.europa.eu/
Vicente-Serrano S. M., Beguería S., Lorenzo-Lacruz J., Camarero J. J., López-Moreno J. I., Azorin-Molina C., Revuelto J., Morán-Tejeda E., Arturo Sanchez-Lorenzo A. Performance of Drought Indices for Ecological, Agricultural, and Hydrological Applications. Earth Interactions, 16(10), 2012. https://doi.org/10.1175/2012EI000434.1
Tatishvili M. Developing Weather Forecasting System in Georgia. Ecology & Environmental Sciences 2 (7) DOI:10.15406/mojes. 2017.02.00046.
Tatishvili M.R., Mkurnalidze I.P., Samkharadze I.G., Chinchaladze L.N. Application of Satellite Imaginary in Forestry for Georgia. Journal of the Georgian Geophysical Society, ISSN: 1512-1127, Physics of Solid Earth, Atmosphere, Ocean and Space Plasma, v. 21(1), 2018, pp. 18-25, https://openjournals.ge/index.php/GGS/article/view/2484