2006 – 2009 წლებში ს. რუისპირში მიწისპირა ოზონის კონცენტრაციის სტატისტიკური მახასიათებლები
Article Sidebar
Main Article Content
ანოტაცია
ნაშრომში წარმოდგენილია 2006-2009 წლების პერიოდში აღმოსავლეთ საქართველოს სოფელ რუისპირში მიწისპირა ოზონის კონცენტრაციაზე (მოკ) დაკვირვების მონაცემების სტატისტიკური ანალიზის ზოგიერთი შედეგები. სულ გაანალიზებულია მოკ-ის 9-დან 23 საათამდე უწყვეტი გაზომვების მქონე 1220 დღე (მოკ-ის 18300 საათობრივი მნიშვნელობა). კერძოდ, იყო შესწავლილი მოკ-ის საშუალოთვიური მნიშვნელობების შიდაწლიური სვლა, მიღებულია დროის სამი პერიოდისთვის (წელიწადი, ცივი და თბილი ნახევარწლები) მოკ-ის საათობრივი მნიშვნელობების განაწილების ფუნქციები. შესწავლილია მოკ-ის დღეღამური სვლა, და აგრეთვე, მითითებული პერიოდებისთვის მისი ცვლილების საშუალო საათობრივი სიჩქარის მნიშვნელობი. Gგანხილულია მოკ-ის საათობრივი მნიშვნელობების ერთი-მეორესთან, და აგრეთვე მოკ(9-17) და მოკ(9-23) საშუალო სიდიდეებთან კორელაციური კავშირები. ნაჩვენებია, რომ როგორც მოკ-ის საშუალო წლიურ, ასევე ცივ და თბილ ნახევარწლებში, საშუალო მნიშვნელობებისთვის მოკ-ის საშუალო დღეღამურ სვლაში ადგილი აქვს ავტოკორელაციის არსებობას. მოკ(9-17) და მოკ(9-23) შორის კორელაციური და წრფივი რეგრესიული კავშირები დროში საკმაოდ მდგრადებია და შეიძლება კერძოდ, გამოყენებული იქნას იშვიათი საათობრივი გაზომვებისას მოკ-ის საშუალო დღიური მონაცემების შესაფასებლად. შესწავლილია მოკ-ის კვირეული სვლა. მიღებულია, რომ უქმე დღეებში მოკ-ის მნიშვნელობა ცივ ნახევარწელში უფრო მაღალია, ვიდრე სამუშაო დღეებში. წლიური და ცივი ნახევარწლის მონაცემებით აღნიშნული ეფექტი არ დაიკვირვება.
Article Details
წყაროები
J. Kharchilava , A. Amiranashvili – Studies of Atmospheric Ozone Variations in Soviet Georgia, Results of Researches on the International Geophysical Projects, SGC, Moscow, 1988, p.p.1-114 (in Russian).
A.G. Amiranashvili – National Report on Existing and Planned Activities Relating to Ozone Research and the Monitoring. Calibration and Archiving of Measurements; and on UV-B Monitoring and Initiatives Aimed at the Prevention of UV-B and Sun-Related Injuries in Georgia, Report of the 6th meeting of the ozone research managers of the parties to the Vienna Convention for the protection of the ozone layer, Vienna, Austria, September 19-21, 2005, 48, 129-133.
A.Amiranashvili, V. Amiranashvili, T.Gzirishvili, J. Kharchilava, K. Tavartkiladze - Modern Climate Change in Georgia. Radiatively Active Small Atmospheric Admixtures, Institute of Geophysics, Monograph, Transactions of M.Nodia Institute of Geophysics of Georgian Academy of Sciences, ISSN 1512-1135, vol. LIX, 2005, p.p.1-128.
K. Tavartkiladze, N. Begalishvili, J. Kharchilava, D. Mumladze, A. Amiranashvili, J. Vachnadze, I. Shengelia, V. Amiranashvili – Contemporary climate change in Georgia. Regime of some climate parameters and their variability, Monograph, Tbilisi, ISBN 99928-885-4-7, 2006, 177 p., (in Georgian).
A.G. Amiranashvili, V.A.Chikhladze, J.F. Kharchilava, N.S.Buachidze, L.N. Intskirveli -Variations of the Weight Concentrations of Dust, Nitrogen Oxides, Sulphur Dioxide and Ozone in the Surface Air in Tbilisi in 1981-2003, Proc. 16th International Conference on Nucleation&Atmospheric Aerosols, Kyoto, Japan, 26-30 July 2004, 678-681.
V. Chikhladze – The results of studies of variations of surface ozone concentration in Tbilisi in 1984-2003, Transactions of Institute of Geophysics of Georgian Academy of Sciences, ISSN 1512-1135, vol. LVIII , 2003, 182-186, (in Russian).
A. Amiranashvili, V. Amiranashvili, V. Chikhladze, J. Kharchilava, L. Kartvelishvili - The statistical analysis of average seasonal, semi-annual and annual values of surface ozone concentration in Tbilisi in 1984-2003, Journal of the Georgian Geophysical Society, Issue B. Physics of Atmosphere, Ocean and Spase Plasma, ISSN 1512-1127, vol. 12B, Tbilisi, 2008, pp. 45 – 48.
A. Amiranashvili, V. Amiranashvili, A. Davituliani, A. Nodia, J. Kharchilava, V. Chikhladze, L. Chelidze – Photochemical smog in the atmosphere of Tbilisi and its influence on the people health , Ecological problem of Tbilisi, 2002, 147-152, (in Georgian).
A.G. Amiranashvili, V.A. Amiranashvili, T.S. Bakradze, V.A. Chikhladze, N.Ya. Glonti, J.F. Kharchilava, I.I. Tuskia - On the influence of cosmic rays on the secondary aerosols formation in the atmosphere, 7th Int. Conference "Problems of Geocosmos", Abstract, 26 - 30 May, 2008, St. Petersburg, Russia.
A. Amiranashvili, V. Amiranashvili, R. Gogua, T. Matiashvili, A. Nodia, J. Kharchilava, A. Khunjua, V. Chikhladze, K. Tavartkiladze, V. Gabedava - The estimation of the risk of some meteorological- geophysical factors for the health of people under the conditions of Eastern Georgia (based on the example to Tbilisi), Proc. 3th Int. Conf. “State and the conservation of air pond and water-mineral resources of health resort- recreational regions ", Kislovodsk, Russia, 21-24 April 2003, 74-76, (in Russian).
J. Kharchilava, A. Amiranashvili, V. Chikhladze – Some results of studies of the surface ozone concentration in Ruispiri and Tbilisi in 2002 year, Proc. 3th Int. Conf. “State and the conservation of air pond and water-mineral resources of health resort- recreational regions ", Kislovodsk, Russia, 21-24 April 2003, 37-38, (in Russian).
J. Kharchilava, V. Chikhladze, M. Kharchilava – Variability of surface layer ozone concentration in Tbilisi and in a countryside, Transactions of the Institute of Hydrometeorology of Georgian Academy of Sciences, ISSN 1512-0902, vol. 108, 2002, 52-58, (in Georgian).
J. Kharchilava – Changing surface ozone concentration in city and country in dependence on season and weather conditions, Proceedings of Mikheil Nodia Institute of Geophysics , ISSN 1512-1135, vol. LX , Tbilisi, 2008, 270-277, (in Russian).
N. Kobisheva, G. Narovlianski - Climatological processing of the meteorological information, Leningrad, Gidrometeoizdat, 1978, 294 p., (in Russian).
M.G. Kendall - Time-series, Moscow, 1-200, 1981, (in Russian).
E. Forster, B. Ronz - Methods of correlations and regressions analysis, M., “Finance and Statistics”, 1983, 304 p., (in Russian).