ენგურის კაშხლის (საქართველო) მიმდებარე ტერიტორიაზე მიკროსეისმური აქტივობის დროითი ცვლილება წყალსაცავის ექსპლუატაციის გავლენის ფონზე
Article Sidebar
Main Article Content
ანოტაცია
წარმოდგენილ ნაშრომში განიხილება მიკროსეისმურობის დროით-სივრცული ანალიზი ენგურის კაშხლის (საქართველო) მახლობლად, DAMAST პროექტის ფარგლებში დამონტაჟებული ადგილობრივი სეისმური ქსელის ოთხ წელზე მეტი ხნის მონაცემების საფუძველზე. კატალოგის სისრულის ანალიზის საფუძველზე, წარმომადგენელი მიწისძვრის მაგნიტუდა განისაზღვრა, როგორც Mc = 0.6 კაშხლიდან 17 კმ რადიუსში, რაც შესაძლებელს ხდის გუტენბერგ–რიხტერის პარამეტრების სანდო შეფასებას. DAMAST-ის კატალოგის მიხედვით მიღებული მაღალი b-მნიშვნელობა, ეროვნულ კატალოგზე მიღებულ b-მნიშვნელობაზე, მიუთითებს, რომ სეისმურობის მნიშვნელოვანი ნაწილი შესაძლოა კაშხლის ექსპლუატაციით იყოს გამოწვეული. მსგავსი ანალიზის შედეგად, 30 კმ რადიუსში გამოვლინდა, რომ კატალოგის სისრულის ზღვარი შეესაბამება Mc = 1.0-ს, თუმცა მაქსიმალური მსგავსების მეთოდით შეფასებული b-ის მნიშვნელობა კვლავ მაღალია (≥ 1). b-ს ამგვარი მაღალი მნიშვნელობის სივრცული ერთგვაროვნება მიუთითებს, რომ რეზერვუარის ექსპლუატაციას აქვს გავლენა სეისმურობაზე მინიმუმ 30 კმ რადიუსში კაშხლისგან. კვლევამ აჩვენა, რომ სეისმური აქტივობის ზრდა ძირითადად ემთხვევა წყალსაცავის შევსებისა და დაცლის პერიოდებს, მაშინ როდესაც მეტეოროლოგიურ პარამეტრებთან სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი კავშირი არ აღინიშნება. ჩვენი შედეგები ხაზს უსვამს კაშხლის მუშაობით გამოწვეული დაძაბულობის ცვლილებების როლს მიკროსეისმურობაზე და აჩვენებს, რამდენად მნიშვნელოვანია უწყვეტი ჰიდროლოგიური და სეისმოლოგიური მონიტორინგის ინტეგრაცია მსგავსი სახის ინფრასტრუქტურის სეისმური რისკების შეფასებისთვის.
Article Details
წყაროები
Karamzadeh N., Tsereteli N., Gaucher E., et al. Seismological study around the Enguri dam reservoir (Georgia) based on old catalogs and ongoing monitoring. Journal of Seismology 27, 2023, pp. 953–977. https://doi.org/10.1007/s10950-023-10173-5.
Telesca L., Tsereteli N., Chelidze T., Lapenna V. Spectral investigation of the relationship between seismicity and water level in the Enguri high dam area (Georgia). Geosciences 2024, 14. https://doi.org/10.3390/geosciences14010022.
Gutenberg R., Richter C.F. Frequency of earthquakes in California. Bull. Seismol. Soc. Am. 1944, 34, pp. 185–188.
Peterson J. Observations and modeling of seismic background noise (U.S. Geological Survey Open-File Report 93-322), 1993. https://doi.org/10.3133/ofr93322
Utsu T. A method for determining the value of b in a formula log N = a − bM showing the magnitude-frequency relation for earthquakes. Geophysical Bulletin of Hokkaido University, 13, 1965, pp. 99–103.
Aki K. Maximum likelihood estimate of b in the formula log N = a − bM and its confidence limits. Bulletin of the Earthquake Research Institute, 43, 1965, pp. 237–239.
Bender B. Maximum likelihood estimation of b-values for magnitude grouped data. Bulletin of the Seismological Society of America, 73(3), 1983, pp. 831–851.
Wiemer S., Wyss M. Minimum magnitude of completeness in earthquake catalogs: Examples from Alaska, the western United States, and Japan. Bulletin of the Seismological Society of America, 90(4), 2000, pp. 859–869.
Marzocchi W., Sandri L. A review and new insights on the estimation of the b-value and its uncertainty. Annals of Geophysics, 46(6), 2003, pp. 1271–1282.
Woessner J., Wiemer S. (2005). Assessing the quality of earthquake catalogs: Estimating the magnitude of completeness and its uncertainty. Bulletin of the Seismological Society of America, 95(2), 684–698.
Tormann, T., Wiemer, S., & Enescu, B. Mapping and validating the frequency–magnitude distribution of earthquakes in subduction zones. Journal of Geophysical Research: Solid Earth, 119(6), 2014, pp. 4270–4287.
Shapiro S. A., Dinske C., Langenbruch C., Wenzel F. Seismogenic index and magnitude probability of earthquakes induced during reservoir fluid stimulations. Leading Edge, 26(6), 2007, pp. 648–651.
Mignan A., Woessner J. Estimating the magnitude of completeness for earthquake catalogs. Community Online Resource for Statistical Seismicity Analysis, 2012. doi:10.5078/corssa-00180805