ქვედა თერმოსფეროსა და იონოსფეროს F2 არის მიმოქცევითი მოძრაობებით გამოწვეული ზოგიერთი დინამიური კავშირები აბასთუმანთან

Article Sidebar

Cover

Main Article Content

Nikoloz Gudadze
Goderdzi G. Didebulidze
Giorgi Sh. Javakhishvili

ანოტაცია

ნაჩვენებია დედამიწის ზედა ატმოსფეროში პლანეტარული მასშტაბის მოძრაობებისათვის დამახასიათებელი ცვლილებების არსებობა აბასთუმნიდან (41.75N, 42.82E) დამზერილი მეზოპაუზის ჰიდროქსილის OH(8-3) ზოლის, ქვედა თერმოსფეროს მწვანე OI 557.7 ნმ ხაზის და იონოსფეროს F2 არის წითელი OI 630.0 ნმ ხაზის ღამის ცის ნათების ინტენსივობებში. დემონსტრირებულია მათ ინტენსივობებში 4-8 საათიანი მიმოქცევითი მოძრაობების ვერტიკალური გავრცელებისათვის დამახასიათებელი ერთდროული დაკვირვებები, რომლებიც განხილულია კავკასიის რეგიონში ქვედა და ზედა ატმოსფეროს კავშირების გამოვლინებად. ნაჩვენებია, რომ მსგავს შემთხვევებში შესაძლებელია შეფასდეს მიმოქცევითი მოძრაობების (8საათიანი პერიოდით) ვერტიკალური გავრცელების ტალღის სიგრძე, რომელიც დემონსტრირებულ შემთხვევაში მნათ ფენებს შორის მანძილის ტოლი (დაახლოებით 120-140 კმ) ან ჯერადია (60-70, 30-35 კმ-ია). უფრო მცირე ტალღის სიგრძეებისათვის ამ კავშირების გამოვლენა საჭიროებს ელექტრონების კონცენტრაციის პროფილს.
PDF (English)
გამოქვეყნებული: Aug 11, 2014

Article Details

როგორ უნდა ციტირება
Gudadze, N., Didebulidze, G. G., & Javakhishvili, G. S. (2014). ქვედა თერმოსფეროსა და იონოსფეროს F2 არის მიმოქცევითი მოძრაობებით გამოწვეული ზოგიერთი დინამიური კავშირები აბასთუმანთან. საქართველოს გეოფიზიკური საზოგადოების ჟურნალი, 16, 76–81. Retrieved from https://ggs.openjournals.ge/index.php/GGS/article/view/664
გამოცემა
ტომ. 16: PHYSICS OF ATMOSPHERE, OCEAN AND SPACE PLASMA
სექცია
სტატიები
PKPApplication::getCCLicenseBadge(https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0)

წყაროები

Chang, L. C., C.-H. Lin, J.-Y. Liu, N. Balan, J. Yue, and J.-T. Lin, J. Geophys. Res. Space Physics, 2013, v.118, pp.2545–2564;

Chapman, S. and Lindzen, R.S., D.Reidel Press, Dordrecht, Holland, 1970, 200 pp.;

Didebulidze, G.G., Chilingarashvili, S.P., Toroshelidze, T.I., J. Atmos. Sol.-Terr. Phys., 2002, v.64, pp.1105-1116;

Fishkova, L.M., Metsniereba Press, Tbilisi, 1983 (in Russian);

Gudadze, N. B., Didebulidze, G. G., Javakhishvili, G. Sh., Shepherd, M. G., and Vardosanidze, M. V., Can. J. Phys., 2007, v85, pp189–198;

Guharay, A., P.P. Batista, B.R. Clemesha, S. Sarkhel, R.A. Buriti, J. Atmos. Sol.-Terr. Phys., 2013, v.104, pp.87–95;

Luan, X., Dou,, X. Lei, J., Jiang, G., JGR, 2012, 117(A11). DOI: 10.1029/2012JA018199;

Mthembu, S.H., V.Sivakumar, N.J.Mitchell, S.B.Malinga, J. Atmos. Sol.-Terr. Phys., 2013, v.102, pp.59–70;

McDade, I.C., Murtagh, D.P., Greer, G.H., Dickinson, P.H.G., Witt, G., Stegman, J., Thomas, I., Jenkins, D.B., Planetary and Space Science, 1986, v.34, pp.789–800;

Mcdade, I.C., Llewellin, E.J., Murtagh, D.P., Greer, G.H., Planetary and Space Science, 1987, v. 35 (9), pp.1137–1147;

Yue Jia, Jiyao Xu, Loren C.Chang, Qian Wu, Han-Li Liu, Xian Lu, James RussellIII, J. Atmos. Sol.-Terr. Phys., 2013, v.105-106, pp.191–198;

Zhao, G., Liu, L., Ning, B., Wan, W., and Xiong, J., Earth Planets Space, 2005, v.57, pp.393–398.